Gisterennamiddag maakte Minister Caroline Gennez de nieuwe gezondheidsdoelstellingen voor de bevolkingsonderzoeken bekend. Op de ‘2025-2035’ streefnorm voor het BVO darmkanker plakt nu een duidelijk getal: een ‘totale dekkingsgraad’ van 70% in 2035. Dat komt overeen met een ‘participatie- of deelnamegraad’ aan het bevolkingsonderzoek van bijna 60%. Best pittig, als je weet dat de dekkingsgraad in 2023 64% bedroeg en de participatiegraad 52%.
Om het met mijn eigen woorden te zeggen: “Als je tegenstander darmkanker heet, kan je niet ambitieus genoeg zijn”. Moest de lat hoger? Misschien wel. Maar nu kunnen we er binnen 10 jaar hopelijk toch overheen.
Het leidde in de pers alvast -voor de zoveelste keer- tot verwarring!
Ik hoor de lezer al denken, wat is nu het verschil tussen die dekkingsgraad en de deelnamegraad. Liefste lezer, na 20 jaar het ‘screeningswereldje’ te volgen, kan ik in 2 zinnen nog steeds niet uitleggen wat die dekkingsgraad precies betekent. Of toch, om het met de woorden van de Vlaamse overheid te zeggen: ‘in orde zijn met de screening’. Dat hoeft dus niet alleen een stoelgangstest te zijn via het bevolkingsonderzoek, maar kan ook een coloscopie of darmonderzoek buiten het bevolkingsonderzoek betreffen. Ik durf de vergelijking maken met de verzekeringssector. Een makelaar wil weten hoeveel van zijn klanten ‘gedekt’ zijn, liefst zoveel mogelijk natuurlijk. De overheid wil m.a.w. ook weten hoeveel mensen ‘in orde zijn met de screening’.
Bij Stop Darmkanker focussen we ons liever op het deelnamepercentage. Dat is tenminste duidelijk: je stuurt 100 mensen een test en kijkt hoeveel mensen de test terugsturen. Als 40 mensen de test terugsturen is het deelnamepercentage 40%. Poepsimpel. Excuseer me het woordgebruik, in deze context mag het wel.
Dat aantal willen we verhogen met acties en campagnes. Onze ‘Doe.De.Test’ slaat in de allereerste plaats op deelname aan het bevolkingsonderzoek. Als dat percentage stijgt, stijgt automatisch de dekkingsgraad. 1+1=2. Laat het ons niet moeilijker maken dan het is. Ook naar steden en gemeenten toe. Ik weet uit ervaring dat men daar dekkingsgraad en participatiegraad lustig door elkaar gebruikt. Verwarring troef. “We zijn toch goed bezig, onze dekkingsgraad is 60%” heb ik al vaak gehoord. Terwijl de waarheid gebied te zeggen dat amper 50% deelnam aan het bevolkingsonderzoek. Dàt moet en kan beter!
Toen ik tijdens de voorbereiding van een recente keynote in Roma de cijfers van Italië bestudeerde (die van 2024 zijn al beschikbaar) merkte ik dat in meerdere ‘regioni’ een ‘copertura’ (je zal wel begrijpen dat dit ‘dekking’ betekent) van méér dan 90% bestond. Als je dan naar de ‘adesione’ of ‘partecipazione’ keek, zag je in het beste geval cijfers tussen 40 en 60%. Begrijpe, wie begrijpe kan…
Nogmaals ‘keep it simple’!
Laten we daar samen werk van maken!
Tot blogs,
Luc Colemont
