31 vragen & antwoorden​

Een poliep van de dikke darm groeit binnenin de darm en is aanvankelijk slechts enkele millimeter groot. In het begin is het nog een heel klein goedaardig gezwel. Na geruime tijd, meestal duurt dat enkele jaren, kan het stilaan groter worden Als een poliep groter wordt dan 1 cm gaat het risico dat die later ontaardt geleidelijk toenemen. Gelukkig is het slechts een minderheid die uiteindelijk evolueert naar een groter kwaadaardig gezwel. Dit kan dan tot 4 à 6 cm groot worden zodat de darm da...

De afgelopen jaren heeft men vrij goed in kaart kunnen brengen welke de verschillende stappen zijn in de evolutie van een kleine goedaardige poliep tot een groter kwaadaardig gezwel. Het blijft echter nog onduidelijk wat men kan doen om deze verschillende stappen in de vorming van een poliep te voorkomen. Een Deense studie heeft enkele jaren geleden aangetoond dat er verschillende factoren zijn die het risico om darmkanker te krijgen met bijna 25% kunnen verminderen. Dit is een percentage da...

Deze vraag houdt verband met het al dan niet erfelijk of familiaal voorkomen van darmkanker. Als je één broer hebt die (jammer genoeg) overleden is aan darmkanker en geen andere leden in de familie darmkanker hebben, is het de leeftijd van je broer die zal bepalen wanneer je een nieuw onderzoek moet laten doen. Als die jonger dan 60 jaar was, wordt aangeraden om iedere 5 jaar een coloscopie te laten doen. Een stoelgangsonderzoek lijkt dan niet voldoende te zijn. Als die ouder was dan 60 jaa...

In het verleden zijn er meerdere studies gepubliceerd waaruit zou blijken dat patiënten met type-2 diabetes mellitus een verhoogde kans op darmkanker zouden hebben.  Type-2 diabetes mellitus is suikerziekte die vaak op wat oudere leeftijd voorkomt en waarvoor niet altijd een behandeling met insuline noodzakelijk is. Een “meta-analyse” (een studie waarbij de resultaten van verschillende studies worden verzameld en vergeleken) in 2005 berekende dat dit risico ongeveer een derde hoger ligt.   D...

Dit is een duidelijke vraag waar eigenlijk slechts één antwoord op bestaat. Volgens alle internationale richtlijnen geeft men aan de eerstegraadverwanten (vader, moeder, broer of zus) van iemand met darmkanker de volgende raad : Als die persoon met darmkanker jonger is dan 60 jaar, is het aangewezen om een volledig darmonderzoek (coloscopie) te laten uitvoeren idealiter vanaf de leeftijd van 40 jaar of vanaf de leeftijd die 10 jaar minder bedraagt dan wanneer darmkanker is vastgesteld bij he...

Het antwoord is gelukkig : neen ! De ziekte van Crohn, een chronische ontstekingsziekte van de darmen (dikwijls het laatste stukje van de dunne darm en de dikke darm) heeft vaak een moeilijk te voorspellen verloop. De laatste jaren is er gelukkig ook een enorme vooruitgang op het gebied van de behandeling van opstoten van deze ziekte. Dat is ongetwijfeld goed nieuws en heel wat patiënten met de ziekte van Crohn zullen dit aan den lijve ondervonden hebben. Wel is het zo dat patiënten met ziek...

Het antwoord is gelukkig neen ! Patiënten met diverticulose (kleine uitstulpingen aan de buitenzijde van de dikke darm) hebben geen verhoogd risico op het ontwikkelen van poliepen of darmkanker. Wat wel vaak gebeurt is dat beide begrippen, divertikels en poliepen, nog al eens door elkaar worden gebruikt. Soms hoor je iemand zeggen : “Ze hebben bij mij al enkele keren divertikels weggenomen” terwijl iemand anders zegt : “mijn poliepen waren vorig jaar ontstoken”. Voor ons is het dan duidelijk ...

De iPod en de IPad zijn op korte tijd gemeengoed geworden. Iedereen weet ondertussen hoe die kleine multimedia-machientjes de wereld veroverd hebben iFOB-test staat voor immunochemische faeces occult bloed-test. Dit wil zeggen dat deze test het mogelijk maakt om zeer kleine hoeveelheden bloed die in de stoelgang aanwezig zijn en die onzichtbaar zijn voor het blote oog toch op te sporen. Dit gebeurt via een speciale immunochemische reactie waarbij gebruik gemaakt wordt van antistoffen tegen m...

Af en toe is het natuurlijk wel goed eens stil te staan bij de kostprijs van een darmonderzoek (coloscopie). De faktuur die de patiënt zal krijgen nadat hij een darmonderzoek heeft ondergaan omvat verschillende bedragen. Het eerste getal is ten laste van het ziekenfonds of de verzekering, het tweede getal (tussen haakjes) is datgene wat de persoon die het onderzoek liet uitvoeren moet betalen. De prijs van het onderzoek : 167,16 (8,68) De prijs van de anesthesie :   135,97   (0) De prijs v...

Dit is een goede vraag omdat die mooi weergeeft dat dit één van de mythes is die nog steeds bestaat.. Laat het mij eerder een misverstand noemen dat nog al te vaak voorkomt. Jammer genoeg kan geen enkel "routine" bloedonderzoek op dit ogenblik vroegtijdig darmpoliepen of darmkanker opsporen. Er wordt op verschillende plaatsen in de wereld (ook in België) onderzoek naar verricht en misschien zal het in de toekomst toch mogelijk zijn. Een bloedonderzoek moet je als een groot stuk van ...

Vooraleer meer in detail deze vraag te beantwoorden is het belangrijk om te onderstrepen dat wanneer men het in het algemeen over darmkanker heeft, dit dan bijna altijd betrekking heeft op de dikkedarm. Eén van de belangrijkste verschillen tussen dunnedarm- en dikkedarmkanker is de frequentie ervan.  Zoals je weet is dikkedarmkanker of darmkanker een frequente aandoening.  1 op 20 Vlamingen zal er mee geconfronteerd worden. Jaarlijks krijgen 4250 Vlamingen de diagnose van darmkanker te horen ...

In 2009 organiseerde de Vlaamse overheid een pilootproject “Bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker. De Universiteit Antwerpen voerde dit onderzoek uit met steun van de Vlaamse overheid in gemeenten in de Antwerpse regio meer bepaald in  Borgerhout, Schilde en Vosselaar. Aan 20.000 personen tussen de 50 en 74 jaar werden uitnodigingen gestuurd via twee verschillende kanalen. Enerzijds via een brief van de overheid (met de test erbij), anderzijds via een brief om de huisarts te contacteren.....

Dit is natuurlijk één van de meest gestelde vragen. Het is belangrijk om er op te wijzen dat er eigenlijk geen enkele klacht is die typisch is voor darmkanker. Afhankelijk van de grootte en het stadium kan darmkanker verschillende klachten geven, klachten die vrij uiteenlopend kunnen zijn. Je zal begrijpen dat een ontaarde poliep of een klein gezwel van 1,5 à 2 cm groot vaak nog geen last zal geven. De stoelgang kan zonder hinder passeren, de vertering verloopt normaal. Eventueel kan er wat b...

We zullen onmiddellijk al met goed nieuws antwoorden. Neen, niet alle poliepen groeien uit tot een kwaadaardig gezwel of kanker.  Gelukkig is dat slechts een kleine minderheid. Er bestaan verschillende soorten poliepen van de dikke darm. De twee meest frequente zijn de hyperplastische (bijna altijd goedaardige) poliepen en de adenomateuze (potentieel kwaadaardige) poliepen. Ongeveer twee-derde van alle poliepen van de dikkedarm zijn adenomateuze poliepen (adenoma). Deze ontstaan uit de klier...

Het antwoord is vrij duidelijk: ja!  De dag na een onderzoek kan je normaal werken. In bijna alle ziekenhuizen in Vlaanderen wordt het onderzoek onder een lichte narcose of verdoving uitgevoerd. Het inblazen van de lucht om de binnenwand van de darm beter te kunnen zien en het invoeren van het toestel tot aan het begin van de dikkedarm, waarbij verschillende bochten dienen te worden genomen kan soms wat vervelend en pijnlijk zijn. Daarom is een lichte narcose voor een volledig onderzoek van d...

Het “prikkelbare darm”-syndroom of “spastisch colon” is een aandoening die frequent voorkomt. Men schat dat 1 op 5 Vlamingen hier wel eens last van heeft. Het is een chronische aandoening van de dikkedarm die, om redenen welke niet geheel duidelijk zijn, overgevoelig of uiterst prikkelbaar is. Dit geeft meestal aanleiding tot een wisselende stoelgang.  Periodes van losser gebonden en frequente ontlasting worden afgewisseld met periodes van moeizame stoelgang. Vaak gaat dit gepaard met buikkra...

Goede vraag, waarvan ik het antwoord voor een deel schuldig blijf ...  Wellicht heeft het toch iets te maken met het laag "sexy"- en hoog "taboe"-gehalte van darmkanker in vergelijking met borstkanker. Het is minder zichtbaar, nog steeds minder bespreekbaar, minder uiterlijk ingrijpend ...hoewel een stoma is ook ingrijpend in geval dat nodig zou moeten zijn... Indien een Vlaamse BV' zich zou "outen" over darmkanker zou dit zeker een gunstige invloed kunnen hebben. Wij hebben ervoor gekozen om...

Darmkanker kan voorkomen zonder eerder poliepen te hebben gehad, maar dit is een vrij zeldzaam verschijnsel. Personen die gedurende lange tijd (méér dan 10 jaren) chronische ontstekingsziekten van de dikkedarm hebben, zoals bv. de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa hebben een verhoogd risico om darmkanker te krijgen.  Dit ontstaat dan meestal zonder dat er duidelijke poliepen zijn. Maar zoals reeds eerder gezegd is dit een vrij zeldzaam fenomeen dat in minder dan 1% van de darmkankers voork...

Een darmonderzoek (coloscopie) is een onderzoek dat je niet mag voorstellen als iets dat nooit fout loopt. Als arts moet je er wel alles aan doen om dit risico zo beperkt mogelijk te houden. Juiste voorbereiding, goede timing van het onderzoek en optimale omstandigheden voor, tijdens en na het onderzoek. Een check-list zoals bij het starten van een vliegtuig is geen overbodige luxe. Steeds dezelfde procedure, steeds dezelfde concentratie of het nu het eerste of het laatste onderzoek is. Niet ...

Neen, dat is een misverstand dat soms nogal eens opduikt. Vaak hoor je iemand zeggen, “Oh, ik heb geen risico, want in mijn familie is er niemand met darmkanker”. Dat is een onterechte redenering. De grote meerderheid van de (dikke)darmkankers is immers niet familiaal en niet erfelijk. Dat noemen we de zgn. “sporadische” gevallen. Eigenlijk ook geen goed woord want dat geeft de indruk dat dit weinig voorkomt. Ik gebruik liever het woord "geïsoleerde" gevallen omdat dat m.i. beter weergeeft da...

Het antwoord is hier duidelijk neen. Het aantal keren dat iemand naar het toilet gaat is zeker geen aanwijzing voor het al of niet hebben van darmpoliepen. Of je nu driemaal per dag of driemaal per week naar het toilet moet gaan speelt geen rol. Ieder van ons heeft zo zijn gewoonten, en wij noemen dat soms het “stoelgang patroon”. Dat patroon kan soms ook erg afwisselend zijn, zoals men vaak ziet bij het prikkelbare darmsyndroom. Een verandering van het stoelgang patroon moet wel tot voorzich...

Aambeien, hemorroïden of speen…. Velen onder ons hebben er al eens last van gehad. Een frequent probleem dat thuis ook niet altijd het eerste gespreksonderwerp bij de koffietafel is. Uitwendige aambeien kunnen soms aanleiding geven tot een plots opgekomen pijnlijke zwelling die al dan niet met helderrood bloedverlies kan gepaard gaan. Dat wordt ook een “peri-anale trombose” genoemd. Het woordje trombose klinkt wat beangstigend, maar wijst hier vooral op een kleine klonter die zich vormt wanne...

Misschien een wat vreemde vraag, maar wellicht heeft dit te maken met het feit dat er vaak gesproken wordt over een “gesteelde” poliep. En dan denkt men aan een vrucht zoals een kers, of een appel die van zijn boom valt. Jammer genoeg gebeurt dat nooit met een darmpoliep. Het steeltje is toch wat dikker en is echt vastgegroeid aan de darmwand. Je kan het allen verwijderen door tijdens een darmonderzoek het steeltje door te snijden. Hoe dat in het echt er uit ziet zie je binnenkort in één van...

Je huisarts heeft het ongetwijfeld goed voor met je… Het blijft voor ieder van ons, en in het bijzonder voor de huisarts moeilijk om van alles op de hoogte te blijven en alle richtlijnen zo maar van buiten te kennen… Van overgewicht tot hoge bloeddruk, van cholesterol, tot diabetes, van borstkanker tot darmkanker… en het lijstje wordt elke dag langer… Eind 2008 heeft de wetenschappelijke organisatie van de huisartsen in Vlaanderen (Domus Medica) zelf haar richtlijnen in verband met het vroeg...

Een goede vraag want de afgelopen jaren heb ik bij herhaling vastgesteld dat de begrippen "poliep" en "divertikel" nogal eens door elkaar worden gehaald. Als een patiënt mij vertelt "al mijn poliepen waren ontstoken" of iemand anders zegt "zijn hebben bij mij al enkele divertikels weggepakt" dan is het meestal duidelijk dat ze allebei eigenlijk het tegengestelde bedoelden. Daarom een klein woordje uitleg. - Divertikels zijn kleine uitstulpingen in de wand van de darm, omdat de darmwand op di...

Dat lijkt een vrij optimistische voorstelling van de feiten die wellicht niet haalbaar en realistisch is. Er moeten immers nog verschillende stappen worden genomen. Eerst en vooral gaat de Minister nu advies vragen aan de werkgroep Bevolkingsonderzoek. Die zal bestuderen in hoeverre het wenselijk en haalbaar is om een bevolkingsonderzoek voor heel Vlaanderen uit te werken. Nu betrof het pilootproject in slechts drie gemeenten uit de Antwerpse regio, waarbij bijna 20.000 mensen betrokken waren...

Toen een drietal jaren geleden het TV-journaal begon met het bericht dat er een nieuwe methode bestond voor het onderzoeken van de dikke darm, kregen we de dagen nadien meerdere telefoontjes van patiënten die de geplande "ouderwetse" coloscopie wilden afzeggen. Zij hadden liever een afspraak voor de nieuwe virtuele coloscopie of CT-colografie. De coloscopie als ouderwets bestempelen is misschien toch wel wat overdreven. Het is en blijft nog steeds het meest accurate onderzoek om poliepen op t...

Tijdens voordrachten is dit vaak één van de eerste zaken die ik bespreek, teneinde de omvang van het probleem te schetsen. Nu heeft het toch enige tijd geduurd vooraleer iemand de vraag stelde via onze website. Wereldwijd zijn er dat iets meer dan 1 miljoen per jaar…. In Europa zijn er bijna 400.000 nieuwe gevallen van darmkanker, ongeveer evenveel mannen als vrouwen. In Vlaanderen krijgen jaarlijks ongeveer 4250 personen de diagnose van darmkanker te horen…En 1800 Vlamingen sterven jaarlijks...

Dat is inderdaad een merkwaardig verschijnsel. Buiten de website die betrekking had op het pilootproject van de Vlaamse Gemeenschap is er niet zoveel terug te vinden. In andere landen (cfr. Links – Buitenland) vind je heel wat nuttige en interessante informatie over de problematiek van het vroegtijdig opsporen van darmkanker. Ik kan me moeilijk voorstellen dat dit een bewuste strategie is. Af en toe hoor ik ook zeggen dat dit te maken heeft met het feit dat het algemeen bevolkingsonderzoek no...

In het begin van de maand hebben we enkele malen onder elkaar gediscussieerd of we dergelijke foto’s zouden tonen toen er gevraagd werd hoe groot zo’n poliep was.Nu er specifiek om beeldmateriaal gevraagd wordt, gaan we dat ook zeker doen. Er is uiteindelijk niets vies of verkeerd aan. Op TV worden tegenwoordig alle soorten chirurgische ingrepen in geuren en kleuren vertoond. Er is niets geheimzinnig aan een poliep of darmkanker. Je hoeft er niet bang voor te zijn. We tonen vandaag op de eers...

Dit lijkt me een ideale vraag om deze reeks van 31 Vragen en 31 Antwoorden af te ronden. De twee meest vermelde onderzoeken om vroegtijdig darmkanker op te sporen zouden hier eigenlijk in een tabel moeten worden weergegeven en vergeleken. Ze hebben natuurlijk allebei hun voordelen en nadelen (ik zou het liever beperkingen noemen…) Een iFOB-test van de stoelgang is vrij eenvoudig en simpel in gebruik. De mascara-test, zoals onze collega Evelien Dekker van Amsterdam ze noemde, zou meer en meer...